Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Jacinte(-de-Roumo)
Bellevalia romana
Asparagaceae Liliaceae
Àutri noum : Jacint, Jacinto.
Nom en français : Bellevalia de Rome.
Descripcioun :Lou jacinte-de-Roumo trachis dins li prado umido, lis isclo e li culturo bagnado ounte ié flouris d'ouro à la primo. Fai uno rouseto de fueio verdalo larjo de 1,5 cm d'ounte sort l'astet acaba pèr uno enflourejado de flour vióuleto salo que vènon pièi blanco. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo NT, es à dire quàsi amenaçado.
Usanço :La planto dèu èstre empouisounanto, n'en sabèn pas mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado umido
- Isclo
- Culturo bagnado
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Bellevalia romana (L.) Rchb., 1830